ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ DERSİNİN TARİHÇESİ

Tarih bilimine büyük önem veren Atatürk, Türk Tarih Kurumu'nu 1931 yılında kurdurarak bu alandaki çalışmaların daha sistemli şekilde yürütülmesini sağlamıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren milli tarih şuuru oluşturmak maksadıyla tarih dersleri eğitim kurumlarında verilmeye başlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yüksek öğrenim kurumlarında İstanbul Üniversitesi'nde bir İnkılâp Tarihi Enstitüsü ve Ankara'da Hukuk Fakültesi'ne bağlı İnkılâp Kürsüsü kurulmuştur. Dersin okutulmaya başlandığı ilk yıllarda cumhuriyetin kuruluşuna tanıklık etmiş dönemin önemli isimleri Hikmet Bayur, Yusuf Kemal Tengirşek, Mahmut Esat Bozkurt, Recep Peker dersin verilmesinde görev almışlardır. Sonraki dönemde 15 Nisan 1942'de kabul edilen 4204 sayılı kanunla Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesine bağlı kurulan "Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü"ne Inkılap Tarihi dersi sorumluluğu verilmiştir. Dersin adı da "İnkılâp Tarihi ve Türkiye Cumhuriyeti Rejimi" olarak belirlenerek fakülte ve Yüksekokullarda okutulması zorunlu ders haline getirilmiştir. 27 Mayıs 1960 ihtilalinden sonra dersin içeriğinde bir takım değişiklikler yapılmıştır. Fakültelerde iki sömestri, Yüksekokullarda bir yıl olarak okutulması kararlaştırılmıştır. 20 Mart 1968'de toplanan Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü danışma kurulunun kararıyla dersin adı "Türk Devrim Tarihi" olarak değiştirilmiştir. 12 Eylül 1980 ihtilali sonrasında dersin adı tekrar değiştirilerek "Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi" yapılmıştır. Dersin içeriğinde de bir takım değişikliklere gidilerek ve yeni esaslar çerçevesinde bir ders kitabı hazırlanmıştır. Ardından 6 Kasım 1981 tarih ve 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kurumu Kanunu'nun 4. ve 5. maddeleri uyarınca, Atatürk milliyetçiliğine bağlı Türk milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini taşıyan yurttaşlar yetiştirmek. Bu doğrultuda devrim tarihi bütün Yüksek Öğretim Kurumlarında okutulması zorunlu bir ders olması kabul edilmiştir. 1990 yılında ise dersin süresi 1 ders yılı olarak belirlenmiştir

ATATÜRK İLKELERİ VE INKILAP TARİHİ DERSİNİN KONULARI 

1 Kavramlar, terimler, dersin yöntemleri ve kaynakların tanımı

2 Osmanlı Devletinin XVI, XVII, XVIII yy tarihi sürecini genel olarak değerlendirilmek

3 Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı, Meşrutiyet kavramlarının değerlendirilmesi ve tarihi gelişimi

4 Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı

5 Mondros Ateşkes Antlaşması, Wilson İlkeleri, Paris Konferansı

6 Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun’a Çıkışı ve Kurtuluş Savaşı'nın örgütlenme dönemi, Kongreler süreci

7 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler ve akabinde gerçekleşen antlaşmalar

8 Türkiye Cumhuriyeti’nin inkılaplar yoluyla gelişim sürecini değerlendirmek

9 Dış politika, Atatürk İlkeleri ve bütünleyici İlkeler

ATATÜRK İLKELERİ VE INKILAP TARİHİ DERSİNİN AMAÇLARI

1.     Devleti, milleti ve ülkesiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin bölünmez bir bütün olduğunu yeni nesillere öğretmek ve bu amaçlar etrafında yakın tarihimizi ele alarak tarih bilinci oluşturmak

2.     Türkiye Cumhuriyeti’nin gelişim sürecini açıklayarak, yeni nesillere geçmişi ve günümüzü değerlendirmede muhakeme gücü katmak.

3.     Üniversitemiz öğrencilerinin, günümüzün ve geleceğin sorunlarına Atatürkçü bir yaklaşımla çözüm yolları getirebilecek bilgi, tutum, davranış ve yeteneklerine katkı yapmak.

ATATÜRK İLKELERİ VE INKILAP TARİHİ DERSİNİN ÇIKTILARI

Ders deneyiminden sonra öğrencilerin tarih metoduyla bilginin bilimsel olarak değerlendirebilmesi

Öğrencilerin bilimsel bilgiye nasıl ulaşabileceklerini sağlayan yöntem teknikleri kazandırmak

Öğrencinin tarih şuuru bilincine ulaşmasını sağlamak

KAYNAK ESERLER

1 ATATÜRK, Nutuk

2 Afet İNAN, Türkiye Cumhuriyeti ve Atatürk Devrimi

3Ali Fuat CEBESOY, Sınıf Arkadaşım Atatürk

4 Andrew MANGO, Sultandan Atatürk’e Türkiye

5 Bernard LEWIS,  Modern Türkiye’nin Doğuşu  

6 Cemal PAŞA, Hatıralar

7 Fahir ARMAOĞLU, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi

8 Falih Rıfkı ATAY, Çankaya

9 Fethi TEVETOĞLU, Milli Mücadele Yıllarındaki Kuruluşlar

10 Kazım KARABEKİR, İstiklal Harbimiz

11 KOCATÜRK, Utkan.  Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Kronolojisi 1918-1938

12 Niyazi BERKES, Türkiye’de Çağdaşlaşma

13 Rahmi APAK, İstiklal Harbi'nde Garp Cephesi Nasıl Kuruldu

14 Remzi Oğuz ARIK, Türk İnkılâbı ve Milliyetçiliğimiz

15 Selahattin SELEK, Anadolu İhtilali

15 Şevket Süreyya AYDEMİR, Suyu Arayan Adam

16 Yusuf Hikmet BAYUR Türk İnkılabı Tarihi

DERGİLER

Belleten

Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi